Angina – co to jest? Objawy, rodzaje i leczenie choroby zakaźnej

Angina to nie tylko powszechna dolegliwość, ale także choroba zakaźna, która potrafi dać się we znaki zarówno dzieciom, jak i dorosłym. Ujawnia się w postaci ostrego zapalenia błony śluzowej gardła i migdałków, często towarzyszy jej intensywny ból oraz gorączka. Wywoływana przez różnorodne patogeny, takie jak wirusy czy bakterie, angina ma tendencję do szybkiego rozprzestrzeniania się, co czyni ją szczególnie groźną w grupach ludzi. Warto zrozumieć jej objawy, przyczyny oraz metody leczenia, aby skutecznie stawić czoła tej uciążliwej chorobie.

Angina choroba zakaźna – co to jest?

Angina to infekcja, która manifestuje się ostrym zapaleniem błony śluzowej gardła oraz migdałków podniebiennych. Przyczyniają się do niej różnorodne patogeny, w tym bakterie, wirusy czy grzyby. Najczęściej odpowiedzialne za tę chorobę są paciorkowce β-hemolizujące grupy A.

Choroba ta jest niezwykle zaraźliwa i najczęściej przenosi się drogą kropelkową. Oznacza to, że bliski kontakt z osobą zakażoną może prowadzić do infekcji. Wdychanie kropelek powietrza wydychanych podczas kaszlu lub kichania zwiększa ryzyko zarażenia. Dodatkowo angina może rozprzestrzeniać się poprzez dotyk skażonych powierzchni.

Osoby cierpiące na anginę mogą odczuwać:

• silny ból gardła,
• trudności w połykaniu,
• obrzęk oraz zaczerwienienie migdałków,
• wysoką gorączkę,
• ogólne osłabienie organizmu oraz bóle kostno-stawowe.

Nieleczona angina może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, takich jak zapalenie ucha środkowego czy płuc.

W związku z tym kluczowe jest szybkie rozpoznanie symptomów oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia. Dzięki temu można uniknąć groźniejszych konsekwencji związanych z tą chorobą zakaźną.

Rodzaje anginy – wirusowa, bakteryjna i inne

Rodzaje anginy możemy podzielić na trzy główne kategorie: wirusową, bakteryjną oraz grzybiczą.

• Angina wirusowa to najpowszechniejsza forma tej choroby, wywoływana przez różnorodne wirusy, które zazwyczaj powodują łagodniejszy przebieg,
• często ustępuje samoistnie w ciągu tygodnia lub dziesięciu dni,
• objawy, takie jak kaszel, katar czy bóle mięśniowe, sprawiają, że jest mniej uciążliwa w porównaniu z innymi rodzajami anginy.

• Angina bakteryjna, najczęściej wywoływana przez paciorkowca z grupy Streptococcus pyogenes, charakteryzuje się znacznie intensywniejszymi objawami,
• osoby cierpiące na tę formę doświadczają nagłego i silnego bólu gardła,
• towarzyszy temu często wysoka gorączka oraz białe naloty na migdałkach,
• jeśli nie zostanie podjęte odpowiednie leczenie antybiotykami, infekcja może trwać od trzech do czterech dni lub nawet dłużej.

• Angina grzybicza jest rzadziej spotykaną formą,
• może występować w wyniku osłabienia układu odpornościowego lub długotrwałego stosowania antybiotyków,
• objawy bywają podobne do tych związanych z anginą bakteryjną,
• ale dodatkowo mogą pojawić się charakterystyczne białe naloty spowodowane przez grzyby.

Ze względu na różnice w przyczynach i symptomach, kluczowe jest prawidłowe rozpoznanie oraz leczenie każdego rodzaju anginy. To pozwala uniknąć potencjalnych powikłań zdrowotnych związanych z tą chorobą.

Przyczyny anginy – patogeny i zaraźliwość

Angina jest chorobą zakaźną, której przyczyny mogą być różnorodne. Najczęściej wywołują ją wirusy oraz bakterie. W przypadku anginy bakteryjnej najczęściej spotykanym patogenem jest paciorkowiec z grupy Streptococcus pyogenes, który odpowiada za około 90% przypadków. Z kolei angina wirusowa występuje w 70-85% zapaleń gardła i migdałków u dzieci.

Wirusy, takie jak Epstein-Barr czy adenowirusy, są odpowiedzialne za infekcje wirusowe. Zarażenie anginą następuje głównie drogą kropelkową; osoba zakażona może przenosić patogeny na innych już na 1-2 dni przed wystąpieniem objawów. To sprawia, że ta choroba jest bardzo zaraźliwa, dlatego warto zachować ostrożność w kontaktach z osobami chorymi.

Rzadziej można spotkać też grzyby jako patogeny, które pojawiają się zazwyczaj w wyniku osłabienia układu odpornościowego lub długotrwałego stosowania antybiotyków. Wczesne rozpoznanie rodzaju patogenu oraz wdrożenie właściwego leczenia ma kluczowe znaczenie dla uniknięcia powikłań i ograniczenia ryzyka zarażenia innych osób.

Jak rozpoznać objawy anginy?

Objawy anginy mają swoje charakterystyczne cechy i mogą się różnić w zależności od jej rodzaju. Najbardziej powszechnym sygnałem jest ostry ból gardła, który często utrudnia zarówno jedzenie, jak i przełykanie. Dodatkowo, osoby dotknięte tą dolegliwością zazwyczaj skarżą się na wysoką gorączkę, która może wynosić nawet 39-40°C.

W przypadku anginy ropnej ból gardła jest szczególnie intensywny, a na migdałkach pojawia się biały nalot spowodowany obecnością ropy. Oprócz tego można zaobserwować:

• bóle głowy,
• uczucie ogólnego osłabienia,
• rozbicie.

Angina wirusowa natomiast często wiąże się z mniej nasilonym bólem gardła i może być towarzyszona przez:

• katar,
• kaszel,
• bóle mięśniowe.

Dokładne rozpoznanie objawów oraz ich różnicowanie według postaci choroby są kluczowe w diagnostyce anginy. Istotne jest także monitorowanie czasu trwania symptomów. Jeśli ból gardła utrzymuje się dłużej niż 48 godzin lub towarzyszy mu wysoka gorączka, warto jak najszybciej skontaktować się z lekarzem w celu dalszej diagnostyki i właściwego leczenia.

Jak przebiega diagnostyka anginy?

Diagnostyka anginy rozpoczyna się od przeprowadzenia szczegółowego wywiadu lekarskiego, który ma na celu ocenę objawów oraz historii choroby pacjenta. Lekarz zwraca uwagę na charakterystyczne symptomy, takie jak:

• ból gardła,
• trudności w połykaniu,
• gorączka,
• powiększenie węzłów chłonnych.

Aby oszacować ryzyko zakażenia paciorkowcem, korzysta się ze skali Centora/McIsaaca. To narzędzie punktowe bierze pod uwagę cztery istotne objawy:

• gorączka,
• brak kaszlu,
• powiększone węzły chłonne,
• zmiany w jamie ustnej.

Na podstawie uzyskanych punktów specjalista podejmuje decyzję o dalszych krokach diagnostycznych.

W sytuacji podejrzenia anginy bakteryjnej lekarz może zlecić szybki test na obecność paciorkowców grupy A (Streptococcus pyogenes). Test ten polega na pobraniu wymazu z gardła i dostarcza wyników w krótkim czasie. Niemniej jednak złotym standardem pozostaje posiew wymazu z gardła i migdałków, który umożliwia precyzyjną identyfikację patogenu.

Nie można zapominać o konieczności wykluczenia innych infekcji dróg oddechowych lub stanów wymagających innego rodzaju leczenia. Ostateczna diagnoza opiera się na analizie wyników testów laboratoryjnych oraz obserwacjach klinicznych lekarza.

Leczenie anginy – metody i leki

Leczenie anginy jest ściśle związane z jej przyczyną, co ma kluczowe znaczenie dla skuteczności całej terapii. W przypadku anginy bakteryjnej, najczęściej spowodowanej przez paciorkowce, lekarze zwykle zalecają zastosowanie antybiotyków. Najczęściej przepisywaną substancją jest penicylina fenoksymetylowa, którą należy stosować przez dziesięć dni. Antybiotyki są niezbędne do zapobiegania poważnym powikłaniom zdrowotnym.

Natomiast w przypadku anginy wirusowej podejście do leczenia skupia się głównie na łagodzeniu objawów. Tutaj antybiotyki nie są potrzebne. Zaleca się:

• odpoczynek,
• zwiększone spożycie płynów,
• stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, takich jak paracetamol czy ibuprofen.

Leki te skutecznie łagodzą ból gardła i obniżają gorączkę. Oprócz tego lekarze mogą sugerować stosowanie preparatów do ssania działających przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Warto także skorzystać z domowych sposobów wspierających leczenie, takich jak:

• płukanie gardła roztworem soli,
• napar z szałwii.

Efektywne leczenie anginy wymaga odpowiedniego dostosowania metod w zależności od rodzaju infekcji: stosowanie antybiotyków w przypadku zakażeń bakteryjnych oraz terapia objawowa przy infekcjach wirusowych.

Na co zwrócić uwagę w przypadku powikłań anginy?

W przypadku powikłań anginy, istotne jest, aby uważnie obserwować objawy, które mogą sugerować poważniejsze problemy zdrowotne. Ignorowanie anginy bakteryjnej może prowadzić do niebezpiecznych komplikacji.

Oto możliwe powikłania:

• ropień okołomigdałkowy – pacjenci odczuwają wówczas intensywny ból gardła oraz mają trudności z przełykaniem i oddychaniem,
• zapalenie ucha środkowego – objawia się ono bólem ucha i wydzieliną z kanału słuchowego,
• zapalenie zatok – osoby dotknięte tym schorzeniem często skarżą się na bóle głowy, katar i ogólne osłabienie organizmu,
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych – może prowadzić do bardzo groźnych konsekwencji zdrowotnych, objawy to sztywność karku, wysoka gorączka oraz zaburzenia świadomości.

Obserwacja objawów anginy oraz ich nasilenia ma kluczowe znaczenie w profilaktyce tych komplikacji. Jeśli nie zauważasz poprawy lub dostrzegasz nowe symptomy, pilnie zgłoś się do lekarza w celu podjęcia odpowiednich działań terapeutycznych.

Jak zapobiegać anginie – porady i środki ostrożności?

Aby skutecznie chronić się przed anginą, warto przestrzegać kilku kluczowych zasad. Przede wszystkim dobrze jest unikać bliskiego kontaktu z osobami, które są chore, ponieważ angina to choroba zakaźna. Regularne mycie rąk odgrywa tutaj ogromną rolę – to prosty krok, który znacząco obniża ryzyko infekcji patogenami.

Wzmacnianie układu odpornościowego to kolejny istotny aspekt w zapobieganiu anginie. Zdrowa dieta bogata w owoce i warzywa oraz systematyczna aktywność fizyczna poprawiają ogólne funkcjonowanie organizmu i zwiększają naszą odporność na różne infekcje.

Nie można również zapominać o odpowiedniej higienie jamy ustnej. Regularne szczotkowanie zębów oraz stosowanie płynów do płukania ust pomagają redukować liczbę bakterii i wirusów, które mogą prowadzić do rozwoju choroby.

Kiedy zauważysz objawy anginy, takie jak ból gardła czy gorączka, ważne jest, aby zadbać o izolację od innych osób. Działając w ten sposób, ograniczasz ryzyko zarażenia otoczenia i sprzyjasz szybszemu powrotowi do zdrowia.

Kluczowe elementy ochrony przed anginą obejmują:

• unikanie kontaktu z chorymi,
• dbałość o higienę osobistą,
• wzmacnianie odporności przez zdrowy styl życia.